Logo van de Universiteit van Amsterdam Logo van de Koninklijke Luchtmacht Logo van het Koninklijk Nederlandse Meteorologisch Instituut Logo van het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België Logo van de Vlaamse Milieumaatschappij
<   IBED Homepage
Achtergrondfoto, ganzen op het water in de winter

De reactie van vogels op vuurwerk

2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 2016/2017 2017/2018 2018/2019 2019/2020 2020/2021 2021/2022 2022/2023

De filmpjes tonen de radarbeelden van vogels die op oudejaarsavond, klokslag 24:00, in groten getale opvliegen. Het beeld toont de radarreflectiviteit voor een cirkelvormig gebied rond de radar met een straal van 40 km. Donkerrood staat voor een hoge radarreflectiviteit, die samenhangt met een grote dichtheid aan vliegende vogels. Als het flink regent, kan het zijn dat de vogels niet te zien zijn.

Meer informatie is te vinden in het artikel "Birds Flee en mass from New Year's Eve fireworks", en de blog-post "New Year’s Eve fireworks cause a mass exodus of birds".

Overzicht van het gebied, begrensd door Amsterdam, Harderwijk, Oss en Rotterdam

De radar in Herwijnen staat in het midden van het beeld. Belangrijke watervogelgebieden zijn de Biesbosch (direct zuidwest van de radar), het rivierengebied rondom de radar en de Reeuwijkse- en Nieuwkoopse plassen in de NW-hoek. Vooral de Biesbosch trekt zeer grote aantallen watervogels aan, in de nacht slapen daar vele tienduizenden ganzen, eenden en meeuwen.

De radar in Den Helder (onderste radarbeeld) ligt tegen de Waddenzee aan. Grote aantallen vogels verblijven in het gebied direct zuidoost van de radar (Balgzand), maar ook de NO-hoek van Texel en in de Noordzeekustzone. De radar wordt aan alle kanten omringd door Natura-2000 gebieden.

Maandelijkse watervogeltelling

Hans van Gas­te­ren, een van de on­der­zoe­kers, telt maan­de­lijks voor SO­VON de wa­ter­vo­gels in de Reeu­wijk­se Plas­sen en om­lig­gen­de pol­ders. Hier­door heb­ben we ook een beeld van de vo­gel­soor­ten en aan­tal­len die door het vuur­werk wor­den ver­stoord, en dus op het ra­dar­scherm te zien zijn.

Gro­te aan­tal­len Smien­ten en Krak­een­den rus­ten over­dag op de plas­sen en foe­ra­ge­ren 's nachts in de om­lig­gen­de pol­ders. Het te­gen­o­ver­ge­stel­de pa­troon la­ten de ver­schil­len­de soor­ten gan­zen, Kok- en Storm­meeu­wen zien. De­ze sla­pen juist op de plas­sen en be­ho­ren daar­mee tot de groot­ste kans­heb­bers die met oud­jaar wor­den ver­stoord. De af­ge­lo­pen vijf ja­ren na­men de gan­zen toe en ble­ven de een­den en meeu­wen in ver­ge­lijk­ba­re aan­tal­len aan­we­zig.

Ge­mid­deld gaat het om 8000 Kol­gan­zen, 2500 Grau­we Gan­zen (in de­cem­ber 2013 een re­cord­aan­tal van 6000), 30000 Smien­ten en 1500 Krak­een­den. Tij­dens de slaap­plaats-tel­lin­gen schom­mel­den de aan­tal­len Kok- en Storm­meeu­wen tus­sen de 15000 - 25000 vo­gels.